Cytadela w Alessandrii została zaprojektowana przez Ignazio Bertolę w imieniu Vittorio Amedeo II z Sabaudii po traktacie w Utrechcie. Zbudowana w latach 1728-1732 przez króla Karola Emanuela III, miała służyć jako bariera na starej hiszpańskiej drodze wojskowej między Genuą a Savoną i wspierać obronę nowego państwa Sabaudii. Ze względu na swój rozmiar (ponad 60 hektarów), typologiczną strukturę i stan zachowania, cytadela jest wyjątkowa wśród europejskich fortyfikacji.

Cytadela jest symbolem kultury, pamięci i obrony, a także symbolem europejskiego planowania: jest siedzibą projektu Lighthouse Heritage Community Rady Europy, którego celem jest opracowanie nowych modeli wspólnego, zrównoważonego i innowacyjnego zarządzania dziedzictwem kulturowym. Wartość Cytadeli leży w jej interdyscyplinarnym charakterze: jest to "antologia rodzajów obrony" (począwszy od systemu opracowanego przez Sebastiena de Vaubana, inżyniera wojskowego Króla Słońce), a także miejsce pamięci i zbiorowej tożsamości etycznej i społecznej, z myślą o przyszłości.

W sieci FORTE CULTURA cytadela jest reprezentowana przez stowarzyszenie "Associazione Cittadella di Alessandria "Faro" di pace in Europa - Ente del Terzo settore". ("Stowarzyszenie Cytadeli Alessandryjskiej "Faro" na rzecz Pokoju w Europie - Organizacja Trzeciego Sektora"). Przewodnicząca prof. Anna Marotta (Uniwersytet w Turynie) ma na celu wzmocnienie procesów rozwojowych w cytadeli poprzez doświadczenia międzynarodowej sieci FORTE CULTURA.